Srpska zbog opstrukcija iz FBiH izgubila 1,33 milijarde KM

Izvor: Glas Srpske

Zbog raznih opstrukcija Fond za penzijsko i invalidsko osiguranje RS izgubio je u proteklih deceniju i po čak 1,33 milijarde maraka, koliko je dato za isplate korisnicima koji su penzije do 1992. zaradili u sadašnjoj FBiH.

Ovaj gubitak se, kako objašnjavaju u Fondu PIO RS, računa od aprila 2005. godine, kada je podnesena prva tužba protiv Federalnog zavoda PIO/MIO za preuzimanje na isplatu svih prijeratnih korisnika.

– Proces povratka na isplatu je veoma spor, gotovo ugašen. Od 2018, kada su na primjer evidentirana samo dva povratka na tu isplatu, pa do danas, nije bilo više nijednog – rekli su u Fondu PIO RS, ističući da broj ovih povrataka na isplatu stagnira već tri godine, tačnije, zaustavljen je na 299.

Komplikovana i skupa administracija, ali i razne druge opstrukcije, dovele su do toga da je veoma mali broj pomenutih korisnika vraćen na isplatu kod Federalnog zavoda.

Među najvećim problemima u Fondu PIO RS navode loše zakonsko rješenje koje omogućava povratak na isplatu samo povratnicima iz Republike Srpske, a ne i iz ostalih država, kao i to što povratnici na isplatu moraju imati prebivalište u FBiH, u mjestu povratka.

– Otežavajuće okolnosti su i te što je prilikom postupka povratka potrebno pribaviti desetak različitih dokumenata, koji su veoma komplikovani i skupi, a dodatni problem su odnosi prema tim ljudima, koji su, kako sami navode, prema njima veoma loši i diskriminišući – ističu fondu.

Posebno zabrinjavajući podatak je taj da je predratnih korisnika koji su pravo na penziju ostvarili na području sadašnje FBiH nekada bilo 38.000, a da ih zaključno sa jučerašnjim datumom ima samo 10.474.

– Za njihove penzije trenutno mjesečno izdvajamo oko 4,2 miliona maraka – naveli su u fondu i napominju da se broj tih korisnika iz godine u godinu smanjuje, jer je riječ o starijoj populaciji stanovništva.

Naglašavaju i da Fond PIO insistira na poštivanju principa isplate penzije prema mjestu zarade ili mjestu posljednjeg osiguranja.

– To je univerzalni princip u penzijskom osiguranju u cijeloj Evropi i svijetu i morao bi se i kod nas primjenjivati – naglasili su u ovom fondu.

Dodaju i da FBiH nije otklonila diskriminaciju, jer je omogućila ostvarivanje prava samo licima koja su se vratila u svoje ranije prebivalište, a licima koja žive na prostoru Srpske ili drugih država to pravo je i dalje uskraćeno.

Iz fonda podsjećaju da je cijeli ovaj proces počeo na osnovu presude Evropskog suda za ljudska prava u Strazburu u predmetu “Šekerović i Pašalić protiv BiH”, kojom je naloženo FBiH da otkloni izvore diskriminacije i promijeni svoje penzijsko zakonodavstvo da omogući povratak na isplatu kod Federalnog zavoda PIO/MIO povratnicima iz Srpske u FBiH.

U junu 2012. donesen je i Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o PIO FBiH, a potom u oktobru 2013. i Pravilnik o ostvarivanju prava, a Federalni zavod je tek u februaru 2013. godine počeo sa preuzimanjem na isplatu prijeratnih korisnika prava na penziju.

Isplate u FBiH

Iz Fonda PIO Republike Srpske penzije na području FBiH trenutno se isplaćuju za ukupno 11.720 korisnika.

– Procjenjujemo da su od tog broja njih oko 3.000 u stvari predratni korisnici sa prebivalištem u FBiH, a za koje se izdvaja oko 1,2 miliona KM – navode u fondu i podsjećaju da te penzije, kao i svih predratnih korisnika, prema principu mjesta zarade treba da budu isplaćivane iz Federalnog zavoda MIO/PIO.