Istorijski revizionizam na Balkanu-pouke istorije
Autor: Draga Mastilović
Istorijski revizionizam kao fenomen koji uporno prati istorijsku nauku, već je odavno poznat istoričarima. Međutim, naučni revizionizam, koji svoje opravdanje nalazi u novim istorijskim izvorima, a koji mogu dodatno i svestrano naučno osvijetliti određeni istorijski problem ili proces, toliko su rijetki da se pojam istorijski revizionizam danas uglavnom upotrebljava za njegove najlošije pojavne oblike, a to je revizija istorije u svrhu postizanja određenih političkih, nacionalnih, ideoloških, religioznih ili čak ekonomskih interesa. Još prije skoro jednog vijeka, slavni francuski istoričar Lisjen Fevr sa punim pravom je postavljao pitanje i istovremeno davao odgovor: „Jesu li to višestruke grube omaške, zbrke i nespretnosti neukih i nemerodavnih autora? Organizovano čerupanje, cinično prekrojavanje pravih istoričara koje obavljaju užurbani pamfletisti istoriografije? – Nešto mnogo gore: to je neprestani i iritirajući anahronizam čiji su nesvesni počinioci ljudi koji projektuju u prošlost sebe, takve kakvi su, sa svojim osećanjima, svojim idejama, svojim intelektualnim i moralnim predrasudama…“ Međutim, kada su u pitanju savremeni pokušaji revizije istorije Drugog svjetskog rata, onda su tu, sasvim sigurno, ne radi o „nesvjesnim počiniocima“ već o „organizovanom čerupanju“ koje provode „užurbani pamfletisti istoriografije“, kako je govorio Fevr.
U tom kontekstu znatno više opravdanja ima pitanje zašto se to radi, a ne ko to radi. Jer, u pozadini ovakvih pojavnih oblika istorijskog revizionizma uvijek stoji želja da se revidiraju ishodi određenih istorijskih procesa, a ne same istorijske činjenice, jer one u tom slučaju za revizioniste postaju samo sredstvo za postizanje glavnog cilja. Zar skorašnji pokušaji revizije odgovornosti za izbijanje Prvog svjetskog rata, nisu bili uvertira u pokušaje revizije Drugog svjetskog rata? Zar sam Drugi svjetski rat nije bio pokušaj revizije rezultata Prvog svjetskog rata? I zar događaji u Evropi, posebno na Balkanu, od devdesetih godina godina pa do danas, nisu nastojanja revizije ishoda Drugog svjetskog rata, ali istovremeno i revizije ishoda Prvog svjetskog rata, koje ranije nije uspjelo zbog poraza Hitlerove Njemačke u Drugom svjetskom ratu. Zato danas samo neupućene može da čudi silno angažovanje pojedinih zapadnih sila, posebno Njemačke, na razbijanju Jugoslavije, devedesetih godina XX vijeka, ali i činjenica da danas mapa Jugoistočne Evrope sve više počinje da liči na onu koju je uspostavio Hitler na tom prostoru 1941. godine, čime su u dobroj mjeri obesmišljene tekovine antifašističke borbe i to ne samo u balkanskim već i u evropskim okvirima. Jer, sve to postignuto je „humanitarnim“ angažovanjem NATO pakta, to jest, bombardovanje Republike Srpske i Savezne Republike Jugoslavije, progonom stotine hiljada Srba iz Hrvatske, Bosne i Hercegovine, Kosova i Metohije, poništavanjem srpske nacionalne svijesti i neskrivenim terorom nad Srpskom pravoslavnom crkvom, kao što je slučaj u Makedoniji i Crnoj Gori, otimanjem srpskog kulturnog nasljeđa i naravno bjesomučnom revizijom istorije, koja između ostalog podrazumijeva i bezočnu zamjenu teza o fašistima i antifašistima na Balkanu.
Zbog toga su danas na prostoru bivše Jugoslavije mistifikacije i falsifikovanje istorije dosegli skoro nevjerovatne razmjere. Istoriografija je postala neskriveno politički angažovana i smišljeno usmjerena na nasilno formiranje kolektivne svijesti čitavih naroda. Samim tim, takva paraistoriografija je opasnija nego što se obično smatra, jer nastoji da čitave generacije odgoji u okovima nametnute, iskonstruisane istorijske svijesti, ispolitizovane ili religiozno fanatizovane, s predstavama o prošlosti koje su u permanentnom sukobu sa elementarnom istinom, pa ponekad i sa zdravim razumom. Pri svemu tome, kada je u pitanju prostor bivše Jugoslavije, svakako ne treba zaboraviti ni još jedan fenomen usko vezan za istorijski revizionizam, a to je pokušaj pisanja „istorije“ unaprijed, posredtstvom Tribunala u Hagu. Nema sumnje da je ono što je radio Haški tribunal u prethodnom periodu ne samo pokušaj cementiranja novog geopolitičkog stanja na Balkanu, već i novi način falsifikovanja istorijskih činjenica. Osim toga, upornim pokušajima da se Srbi u Haškom tribunalu „zvanično“ proglase za glavne krivce krvavih ratova na prostoru bivše Jugoslavije devedesetih godina XX vijeka, pa čak i za genocidni narod, nastoji se amnestirati i opravdati uloga zapadnih sila u razbijanju Jugoslavije, ali i zločini genocida koje su nad Srbima u Drugom svjetskom ratu provodili Hitlerov Treći Rajh i njegovi vjerni saveznici i sateliti, poput Nezavisne Države Hrvatske.
Na kraju, da zaključimo, borba protiv revizije istorijskih činjenica o Drugom svjetskom ratu, ujedno je i borba za tekovine antifašističke borbe u Evropi. U suprotnom, antifašistička borba i enormne žrtve koje su podnijeli pojedini narodi, može biti obesmišljena.
