Zašto se zatvara dio ulice Vasilja Grđića? Znamo li šta pripada Srpskoj a šta Federaciji?

Autor: Filter/Mira Kostović

Nakon što se u javnosti pojavila informacija da građani više neće moći da koriste dio ulice Vasilja Grđića jer se širi Međunarodni aerodrom Sarajevo, na vid‌jelo izlaze brojni problemi koji godinama opterećuju stanovnike područja uz međuentitetsku liniju.

I nema grada u Srpskoj kome je to pitanje važnije riješiti nego Istočnom Sarajevu. Podrazumijeva se, prvo opštinama u sastavu grada. Ali, krenimo redom.

Božović tvrdi da Vujičić obmanjuje javnost i podsjeća na korijen problema

Načelnik opštine Istočna Ilidža Marinko Božović poručio je danas da ni on ni ova lokalna zajednica nisu izdali nikakvo odobrenje da se na području Istočne Ilidže izvode radovi na proširenju Međunarodnog aerodroma Sarajevo.

On je danas detaljno objasnio problem sa kojim su se susreli stanovnici ulice Vasilja Grđića i najavio da će tužiti poslanika SNSD-a u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH Miroslava Vujičića ukoliko mu se javno ne izvini.

Podsjećamo, Vujičić je prije dva dana rekao da je načelnik opštine Istočna Ilidža Marinko Božović odobravanjem da se na području opštine izvode radovi na proširenju Međunarodnog aerodroma Sarajevo, poklonio granicu i teritoriju Srpske i upitao ga koja je cijena toga.

„Jako sam ljut i razočaran i jako uvrijeđen zbog ovakve tvrdnje i izjave, a posebno zbog toga što je prenesena putem sredstava javnog informisanja, a da me niko nije pitao za moje mišljenje“, poručio je Božović na početku konferencije za medije.

Kako je sve počelo?

Načelnik Istočne Ilidže je rekao da je sve počelo 31. jula kada je Opština dobila dopis od  Međunarodnog aerodroma Sarajevo uz kopiju katastra i elaborat, a sve s ciljem obavještenja o početku radova na proširenju. Osim toga, uputili su i građevinsku dozvolu federalnog Ministarstva za prostorno uređenje.

„Odmah smo uputili dopise Republičkoj upravi za geodetske imovinsko-pravne poslove, Kazneno-popravnom zavodu Kula, MUP-u Republike Srpske i građevinskoj inspekciji grada Istočno Sarajevo. Na sastanku koji je bio zakazan za 12. avgust su se pojavili predstavnici Geodetske uprave i Policijske stanice Istočna i Ilidža. Gradska inspencija i KPZ Kula se nisu pojavili, s tim što je KPZ poslao pismeni odgovor u vezi sa situacijom u kojoj se nalazimo. Tražili smo na sastanku, a imamo i zapisnik, hitan odgovor Republičke geodetske uprave da li se građevinska dozvola koja je izdata od Federalnog ministarstva prostire na dio teritorije Republike Srpske. Već 13. avgusta smo dobili pismeni odgovor da se radi o objektu koji prelazi međuentitetsku teritoriju Republike Srpske i da on kao takav ne može da se gradi. Ovd‌je imamo i zapisnik sa sastanka i one koji su bili“, pojasnio je Božović.

On je dodao da je potom Međunarodnom aerodromu Sarajevu i gradskoj inspekciji u Istočnom Sarajevu upućen dopis u kojem je navedeno da opština nije izdala nikakvo odobrenje za građenje.

„I da u skladu sa pozitivnim zakonskim propisima, ukoliko neki građevinski objekt prelazi teritoriju dvije opštine, u ovom slučaju dva entiteta, nadležno je Ministarstvo za prostorno uređenje i građevinu Republike Srpske te da mu se obrate pismeno. Takođe je navedeno da u slučaju, sad ponavljam, u slučaju početka radova, Opština Istočna Ilidža je upoznala građeninsku inspekciju grada Istočno Sarajevo i da ćemo biti prinuđeni da stopiramo radove. Ovd‌je se nalazi pismen dokaz za to od 13. avgusta, četiri dana prije nego što je Vujičić izmanipulisao jako veliki broj stanovnika opštine Istočna Ilidža“, dodao je Božović.

Nije prvi put da se pominje granica među entitetima

Načelnik Istočne Ilidže je podsjetio da se tražila i zamjena teritorije potrebne za proširenje aerodroma, navodeći kako još nije završen ni posao o pitanju formiranja međuetitetske linije, osim na Dobrinji putem arbitražne odluke.

“Opština Istočna Ilidža je još 2022. godine uputila dopis Predsjedništvu BiH, Narodnoj skupštini RS, predsjedniku RS, Vladi RS, Republičkoj upravi za geodetske i imovinsko-pravne poslove, Vladi FBiH, Kantonu Sarajevo, Općini Ilidža i Općini Novi Grad. Tražili smo da se dio teritorije, koji je u ovom slučaju predmet današnje manipulacije Miroslava Vujičića, zamijeni sa dijelom teritorije koji pripada Istočnoj Ilidži, a koji se nalazi se na potezu Mojmila. Na tom dijelu zemljišta Opština Istočna Ilidža, nažalost, nema nikakve ingerencije zbog položaja. Dakle, rekli smo da se obraćamo u ime Opštine i građana i informisali da je međuentitetska linija uspostavljena tako da presijeca ulicu, imanja, pa čak i kuće. Ovakvo stanje je održivo samo na papiru, a u stvarnom životu proizilazi situacija koja formalno-pravno proizvodi nerješive probleme. Obrazložili smo sve i dali skicu i čak dali predlog kako izvršiti zamjenu ovog zemljišta, odnosno ponudili rješenje. I zamislite sljedeće. Od svih navedenih kojima smo se obratili, odgovor smo dobili samo od jedne institucije, a to je Republička uprava za geodetske i imovinsko-pravne odnose”, rekao je Božović

Pročitao je odgovor u kome se navodi: “Zaključcima Vlade Republike Srpske iz 2009. godine, Republička uprava za geodetske i imovinsko-pravne poslove je zadužena da obavi stručni geodetski posao identifikovanja entitetske linije, te da pripremi informaciju o potrebnim kadrovskim, finansijskim i materijalnim sredstvima, i u vremenu koji poslu identifikacije, predviđa se završiti i dostaviti Vlade Republike Srpske na razmatranje. Na osnovu navedenih zaključaka, Uprava je pristupla aktivnostima iz 2010. godine i izradila projekat plan preciznog opisa granica Republike Srpske i Federacije. Tačnost položaja granične linije između entiteta je navedana u samom Dejtonskom mirovnom sporazumu, gd‌je u tački 1 član 4 aneksa, itd., kaže na kraju „…koje strane prihvataju kao kontrolne i definisane i tačne u razmjeri od 50 metara.“

“Sve ove dokumente ću vam dostaviti i dati na uvid da možete sa njima da raspolažete“, dodao je Božović.

Naveo je da se dalje dodaje da su najznačajnije aktivnosti preuzete od strane Uprave počele još 1997. i 1998. godine pa sve do današnjeg dana, i gd‌je se pojavljuju problemi, te da su apsolutno definisali nadležnost oko međuentitetske linije koja je vezana za dvije komisije – Komisiju geodetske uprave Republike Srpske i Komisiju geodetske uprave Federacije.

„Odnosno,  zajedničko tijelo koje, zamislite, ni do današnjeg dana nije uradilo ništa po pitanju formiranja međuentitetske linije. Takođe, imamo u istom tom dopisu rečenicu koja kaže: „Zajednička komisija nije počela sa radom, iako je od Dejtonskog sporazuma prošlo 27 godina, tako da još uvijek nije precizno utvrđen nijedan dužni metar granične linije između entiteta, izuzev na Dobrinji u Sarajevu gd‌je je to bio interes Federacije, i to putem arbitražne odluke.“ Sjetite se samo egzodusa sarajevskih Srba, Istočne Ilidže, posle onog velikog egzodusa 1996. i famozne Šerdanove odluke kada su se naši sugrađani drugi put morali preseljavati. Dakle, tvrdnje iznesene od Vujičića su apsolutne i gnusne laže koje je meni kao stanovniku ove opštine ugrožena bezbjednost. Ugrožena je bezbjednost članova moje porodice, jer ja u životu ništa nisam prodao. Za mene teritorija i granica Republike Srpske nemaju cijenu koju neko može platiti. I neću dozvoliti da se na takav način bilo kojeg igra sa mojim imenom i prezimenom i funkcijom koju obavljam u ovoj opštini osmu godinu časno i pošteno, štiteći interese od prvog do posljednjog stanovnika ove opštine i prvog i zadnjeg milimetra njene teritorije“, poručio je Božović.

Problem se ne rješava 30 godina, opština nemoćna

Načelnik Istočne Ilidže je podsjetio da je Opština Istočna Ilidža o ovom problemu Republičku upravu za imovinsko-pravne i geodetske poslove upoznala i u 2023. godini, kada je došlo do izlaganja Općine Ilidža.

„A sada ću vam reći još jednu tvrdnju koja ova opština ima i koja je apsolutno tačna. Opština Istočna Ilidža, izuzev katasterske opštine Hrasnica, nijednu katastarsku opštinu nema izloženu. I nemamo uspostavljenu vlasničku knjigu, niti znamo u ovom momentu šta je vlasništvo opštine Istočna i Ilidža. Zamislite, 30 godina posle rata na teritoriji opštine Istočna i Ilidža nije završeno izlaganje. To nije nadložnost jedince lokalne samouprave, izuzev što se tamo pojavljamo kao stranke. Svi naši stanovnici i svi razvojni projekti opštine Istočna i Ilidža su ugroženi i stopirani, zbog toga što za svaku od pojedinačnih građevinskih dozvola, za svaku od pojedinačnih situacija moramo tražiti pojedinačno izlaganje i rješavati imovinsko-pravne odnose na takav način.

Upitao je da li je ijedna lokalna zajednica u Republici Srpskoj u ovakvom položaju.

„Ja vam odgovorno tvrdim da nije nijedna. I niko u Vladi Republike Srpske i od aktuelnog rukovodstva Republike Srpske ne zna šta je položaj Istočne Ilidže kao pogranične opštine naslonjene na Kanton Sarajevo, i danas su se sjetili da jedan čovjek laže i iznosi takve neistine na račun Opštine Istočna Ilidža i na moje lično ime. Ja to neću dozvoliti“, poručio je Božović.

Sporazum sa aerodromom nije tajna ali nema veze sa zemljištem

Božović je komentarisao i to što Vujičić za Sporazum Opštine sa aerodromom tvrdi da je riječ o tajnom dokumentu.

„Sporazum nije tajan, evo nalazi se spred mene i dobićete ga na uvid. Predmet ovog sporazuma je regulsanje međusobnih odnosa u uspostavljanju principa zajedničkog i neposrednog i posrednog d‌jelovanja u smislu nadzora i kontrole površina bez prepreka i sa preprekama, sprečavanja i zgradnje objekata, koji predstavljaju opasnost za odvijanje zračnog saobraćaja u zonama međunarodnog aerodroma. Dakle, zamislite da opština Istočna Ilidža na potezu slijetne staze napravi soliter visok 20 spratova. Može li se to uraditi u ovom dijelu Sarajeva bez saglasnosti Sarajevskog aerodroma odnosno saglasnosti onih nivoa BiH, Republike Srpske i Federacije koji međunarodni aerodrom treba da obezbijedi da ima nesmetan pristup pisti. U slučaju da se, ne daj Bože, desi neka neželjena situacija na Sarajevskom aerodromu, ovim sporazumom je definisano da mi održavamo komunalnu infrastrukturu koja ide do međunarodnog aerodroma i da stavljamo na raspolaganje vatrogasnu brigadu, komunalna preduzeća i sve ostale koji su vezani za civilnu zaštu Opštine Istočna i Ilidža.I to su uladile i opštine Ilidža i Stari Grad. I apsolutno smo ovaj sporazum objelodanili i on nema nikakve veze sa pomjeranjem granice niti izdavanjem odobrenja za građenje, što je bila tvrdnja gospodina Vujičića“, rekao je Božović.

Zemljište posjedovno na Opštini Istočna Ilidža, u gruntu se vodi na Međunarodni aerodrom Sarajevo

Odgovarajući na pitanje o obuhvatu zemljišta koje je problem spora u ovom slučaju, načelnik Istočne Ilidže je pojasnio da se radi o zemljištu između 20.000 i 30.000 m2.

„Kada je u pitanju zemljište koje je predmet građevinske dozole koje je izdao nadležni organ iz Federacije – on zadire u teritoriju Republike Srpske na dio zemljišta koji se posjedovno vodi na Opštini Istočna i Ilidža. A u gruntu se, zamislite, vodi na Međunarodnom aerodrom Sarajevo još iz 1991. godine kada je izvršena eksproprijacija za potrebe njegovog širenja. Dakle, i ulica Vasilja Grđića je vlasnički na Međunarodnom aerodromu i u taj dio te građevinske dozole mi ne možemo da dajemo nikakve smjernice niti smo davali, niti možemo odlučivati da li će se oni raditi ili neće raditi isto kao što se oni ne pitaju u teritoriju Republike Srpske. Ukoliko pređu granicu Republike Srpske mi ćemo radove stopirati. Ja nemam informaciju da su prešli“, rekao je Božović.

On je dodao da cijela situacija govori da će to zemljište biti izloženo na Opštinu Istočna Ilidža.

„Po Dejtonskom mirovnom sporazumu preduzeća koja nemaju pravne nasljednike u Republici Srpskoj, a Međunarodni aerodrom je preduzeće koje se nalazi u Federaciji, sva njegova imovina se izlaže ili na Republiku Srpsku ili na lokalnu zajednicu na čijoj teritoriji se nalazi“, rekao je Božović.

Božović najavio dolazan na protest

On je dodao da je upoznat sa najavom protesta stanovnika ulica Vasilja Grđića koji je zakazan za utorak u 12.00 časova i da će prisustvovati kao njihov sugrađanin i kao načelnik i braniti njihove interese i iskoristiti sve ono što je u granicama njegovih mogućnosti da im pomognem, da im se obezbijedi nesmjetan život.

Vujičić poručuje da su građevinski radovi isključivo u nadležnosti opštine

Poslanik SNSD-a u PD PS BiH Miroslav Vujičić ponovo se danas oglasio a poruku je uputio iz ulice Vasilja Grđića. Rekao je da su građevinski radovi na području Istočne Ilidže isključivo u nadležnosti opštine.

“Na prostoru koji je za mene Republika Srpska, javno preduzeće u vlasništvu Vlade Federacije BiH, radi šta hoće i to je nedopustivo, pri tome ugrožava život Srba koji žive u Donjem Kotorcu. Ko izdaje dozvole ako ne opština? Regulacioni planovi, planovi širenja grada i razvoja opštine isključivo su u nadležnosti opštine. Zamislite da se restoran `Kula`, kojim slučajem proširio na teritoriju koja pripada Federaciji, znate kakva reakcija bi bila od načelnika federalne Ilidže”, pitao je Vujičić.

Prema njegovim riječima, Božović je trebalo da traži asistenciju i drugih organa Republike Srpske jer je ulazak firme, koja je 100 odsto u vlasništvu Federacije BiH na teritoriju Srpske, nedopustiv.

On je naveo da mu nije namjera i da ne želi da radi bilo čiji posao, ali da želi da upozori na trajno štetne posljedice po stanovnike Istočne Ilidže, odnosno stanovnike Donjeg Kotorca u Ulici Vasilija Grđića.

“Niko ne može da me ubijedi da je proširenje aerodroma Sarajevo na teritoriju Republike Srpske dobro po Istočnu Ilidžu. A da ne govorim o kontekstu radova preko entitetske linije, gd‌je ona uopšte nije utvrđena od Komisije za utvrđivanje entitetske linije”, rekao je Vujičić.

Komentarišući Božovićev poziv da mu se javno izvini, Vujičić je rekao da Božović njemu treba zahvaliti zbog toga što štiti imovinu koja pripada Istočnoj Ilidži.

“Ovo što ja pričam, trebalo je da radi Božović. Načelnik je morao da vodi računa o imovini kojom bi on trebalo da upravlja, a ne ja kao poslanik u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH. Dakle, očekujem zahvalnost Božovića što mu pomažem u radu i brinem se o području Istodžne Ilidže, a što je on trebalo da radi”, izjavio je Vujičić.

Sa stanovnicima ulice razgovaramo u utorak

Za utorak, 20. avgust, u 12.00časova najavljen je protest stanovnika ulice Vasilja Grđića. Reći će nam šta o svemu oni misle i šta će zatvaranje ove ulice značiti za njihov svakodnevni život.