Hiljade ljudi iz cijele Srpske obilježežile Dan sjećanja: Jasenovačke žrtve ne smiju biti zaboravljene
Izvor: Glas Srpske/Jana Kezić
Jasenovačke žrtve ne smiju biti zaboravljene, poručeno je danas iz Donje Gradine gdje je obilježen Dan sjećanja na žrtve ustaškog zločina – genocida u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj u koncentracionom logoru Jasenovac.
Molitvenim pomenom stradalima na platou Spomen-području Donja Gradina, te obraćanjem predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika i Srbije Aleksandra Vučića okončano je obilježavanje Dana sjećanja na srpske, jevrejske i romske žrtve ustaškog logora Jasenovac, kojem je prisustvovalo više hiljada posjetilaca.
Predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik rekao je da je ovo mjesto jasenovačke tišine koja sve okuplja i postaje sastavni dio duše i tijela srpskog naroda.
Profesor na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Banjaluci Goran Latinović rekao je da je Nezavisna Država Hrvatska (NDH) počinila je tri genocida tokom Drugog svjetskog rata, nad Srbima, Jevrejima i Romima.
Latinović je naglasio da je genocid nad Srbima bio zločin sa kakvim se srpski narod nije susreo u svojoj dotadašnjoj istoriji.
-To je bio prvi organizovani pokušaj jedne države da na svojoj teritoriji, koja je obuhvatala bezmalo polovinu srpskog etničkog prostora, sprovede totalno istrebljenje Srba – rekao je Latinović u obraćanju na centralnoj manifestaciji obilježavanja Dana sjećanja na 700.000 žrtava ustaškog zločina-genocida u koncentracionom logoru Jasenovac.
On je naglasio da nikada do tada ni jedna tuđinska i okupatorska vlast nije pokušala da se obračuna sa srpskim narodom tako što će voditi politiku do njegovog totalnog istrebljenja.
-Međutim, srpski narod je opstao i pobijedio fašizam u svim njegovim oblicima i zapamtio godine borbe protiv zla – naveo je Latinović.
On je istakao da je to pamćenje pretrpljenog genocida u NDH bila glavna pokretačka snaga srpskog naroda na zalasku socijalističke Jugoslavije.
-Stoga je i stvaranje Republike Srpske bila neposredna posljednica genocida nad Srbima u BiH, a van svake sumnje je njeno postojanje jedini državni okvir koji može da sačuva srpski narod od nekog novog genocida i nestanka sa njegovog vjekovnog tla – dodao je Latinović.
On je naglasio da se Holokaust u NDH izdvaja svojim obimom, ali prije svega time što su ga najvećim dijelom sprovele domaće snage, odnosno Hrvatska država u svojim logorima i na osnovu sopstvenog antisemitskog programa istovremeno sa po razmjerama mnogo obimnijim genocidom nad Srbima.
Prema njegovim riječima, hrvatski ratni zakoni svrstavali su Rome u nižu rasu, mećutim Romi muslimanske vjeroispovijesti, takozvani bijeli cigani bili su izuzeti iz genocidne politike, jer su smatrani “arijevcima”.
-Bez obzira na to, Romi su praktično istrijebljeni iz NDH tokom Drudog svjetskog rata – naveo je Latinović.
On je podsjetio da je NDH bila jedina država u Evropi u kojoj su u Drugom svjetskom ratu postojali logori za djecu.
-Tokom genocida nad Srbima ljudi su ubijani u crkvama, bacani su živi ili mrtvi u jame -istakao je Latinović.
Moja želja je da se više nikome i nikada ovo ne dogodi, da nema rata i da svi žive u miru i slozi, kaže starica Dobrila Kukolj koja je preživjela strahote Jasenovca.
Pomen srpskim žrtvama služio je Njegovo preosveštenstvo episkop banjalučki Jefrem, a potom su čitane jevrejska i romska molitva.
Prije toga na grobnom polju “Topole” u Spomen-području “Donja Gradina” položeni su vijenci za više od 700.000 Srba, Roma, Jevreja i antifašista koji su mučki ubijeni u jasenovačkom sistemu hrvatskih koncentracionih logora.
Vijence su položili predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik, premijer Srpske Radovan Višković, srpski član Predsjedništva BiH Željka Cvijanović,te predsjednik Srbije Aleksandar Vučić.
Vijence su položile i delegacije Jevrejske i Romske zajednice iz Republike Srpske i Srbije, bivši logoraši iz Drugogo svjetskog rata iz Srpske i Srbije, poslanici u Narodnoj skupštini Republike Srpske, prdstavnici Srpske u zajedničkim institucijama BiH, nevladinih organizacija proisteklih iz odbrambeno-otadžbinskog rata, diplomatskog kora i potomci žrtava.
Prema programu obilježavanja, ostale prisutne zvanice su položile po jednu ružu.
Obilježavanju pored najviših zvaničnika Srbije i Srpske prisustvuju narodni poslanici, predstavnici Srpske u zajedničkim institucijama, a prisutni su i ambasadori Izraela za BiH sa sjedištem u Tirani Galit Peleg, Rusije Igor Kalabuhov, Srbije Aleksandar Đorđević, predstavnici kineske i mađarske Ambasade, Trećeg pješadijskog (Republika Srpska) puka Oružanih snaga BiH, gradova i opština u Srpskoj, te nevladinih organizacija proisteklih iz odbrambeno-otadžbinskog rata i potomci žrtava.
Obilježavanju prisustvuju i lider Demokratskog fronta iz Crne Gore Andrija Mandić, predsjednik Demokratske partije Srba u Sjevernoj Makedoniji Ivan Stoilković, direktor Uprave za saradnju sa dijasporomi Srbima u regionu u Ministarstvu spoljnih poslova Srbije Arno Gujon.
Centralnoj manifestaciji obilježavanja Dana sjećanja u Donjoj Gradini prisustvuje i veliki broj učenika osnovnih i srednjih škola u Srpskoj, čiji je dolazak ove godine prvi put organizovalo Ministarstvo posvjete i kulture Republike Srpske.
Prema riječima okupljenih, nikada nije bila veća posjeta ovom događaju, jer je pristiglo na hiljade ljudi.
Tome svjedoče i duge kolone autobusa, u kojima se nalaze skolarci iz čitave Srpske.
Kolona autobusa i vozila, duga tri ili četiri kilometra, došla je do Graničnog prelaza Donja Gradina i odatle su ljudi pješke išli prema Spomen području gdje se održava centralna manifestacija.
Prema podacima Spomen-područja Donja Gradina, u zloglasnom logoru Jasenovac tokom Drugog svjetskog rata stradalo je 700.000 žrtava ustaškog zločina, među kojima je život izgubilo 500.000 Srba, 40.000 Roma, 33.000 Jevreja, 127.000 antifašista. U Jasenovcu je stradalo 20.000 djece.
Sistem logora smrti NDH obuhvatao je oko 80 logora, a Donja Gradina je bila najveće stratište u sistemu koncentracionih logora Jasenovac.