Kako sačuvati boričkog arapskog konja?
Izvor: SRNA/D.Abazović
U nizu objavljenih tekstova, vrhunski poznavaoci ove oblasti utvrdili su da se borički arapski konj prirodnom selekcijom izborio za svoje karakteristike koje su ga odvojile od arapskih grla koja su kupovinom došla na borički plato.
Grupa ljubitelja rasnih konja okupljena u Konjički klub “Lenkoran” u Rogatici pokušava na sve načine da borički arapski konj bude priznat kao posebna, čistokrvna rasa konja, jer su do danas uspjeli sačuvati grla sa poznate boričke ergele nakon njene propale privatizacije.
Četrdesetosmogodišnji Nebojša Erić sa porodicom u selu Pješevica kod Rogatice uzgaja na svom imanju četiri rasna konja kupljena na ergeli na Borikama, i to čistokrvne rase i za koja ima sve potrebne dokumente iz vremena kada je ovaj plato bio poznat i van tadašnje Jugoslavije po vrhunskim grlima priznatim u svijetu.
Erić je, kako kaže, ušao u ovu priču spontano u vrijeme kada su ljubitelji konja kupovinom grla sa boričke ergele, koja se našla u teškoj situaciji, pokušavali da sačuvaju “genetsko blago” njegovano na ovoj ergeli, o kojoj su pisane knjige, elaborati, brojni novinski članci, te pjevane narodne i rok pjesme.
On u razgovoru za Srnu naglašava da su u nizu objavljenih tekstova vrhunski poznavaoci ove oblasti utvrdili da se borički arapski konj prirodnom selekcijom izborio za svoje karakteristike koje su ga odvojile od arapskih grla koja su kupovinom došla na borički plato.
“Borički arapski konj zadržao je sve karakteristike rasnog arapskog konja, ali je očvrsnuo na tvrđem terenu, na višoj nadmorskoj visini sa dosta ozona u vazduhu, postao izdržljiviji u okruženju prirodnog neprijatelja vuka, te opstao i postao jedna od najboljih rasa na svijetu”, tvrdi Erić.
Prema njegovim riječima, nakon “nezakonite i propale” privatizacije ergele na Borikama, nekoliko ljubitelja konja kupilo je jedan broj grla, uz dokumentaciju da je riječ o rasnim grlima sa žigom, rodovima kobila i linijama pastuva, te i danas vode računa da ostanu čistokrvna rasa.
Nebojšina supruga Aleksandra Erić, koja je i predsjednik rogatičkog Konjičkog kluba “Lenkoran”, navodi da oni danas imaju četiri čistokrvna grla boričkih arapskih konja sa poznate ergele, da Klub okuplja desetak uzgajivača koji imaju 25 grla čistokrvne rase “iz rodova kobila Kadina i Luna, te linije pastuva Gazal, Lenkoran, Siglav i Mabruk”, čime se ponose.
Ona naglašava da su u komplikovanom postupku očuvanja rase boričkog arapskog konja “pokucali na sva vrata”, od opštinskih do slanja zahtjeva resornom ministarstvu u Vladi Republike Srpske, te zatražili pomoć od svih poznavaoca rasnih konja, ali još nisu postigli cilj.
“Tražili smo da se prizna rasa borički arapski konj kao posebna rasa konja, jer se kod nas u ministarstvu samo vodi arapski konj i imamo potrebnu dokumentaciju da je i u najtežim vremenima po ergelu na Borikama vođeno računa o selekciji, o pripustu /parenju/ konja da se očuva čista rasa i da ne dođe do incesta kako bi se sačuvala čistokrvna rasa”, napominje Erićeva.
Aleksandra ističe da raniji poštovaoci ergele na Borikama, članovi rogatičkog kluba “Lenkoran” i “Veletići” kod Foče žele da zaštite i sačuvaju rasu boričkog arapskog konja, jer grupa ljudi iz Federacije BiH nastoji da promijeni naziv ove rase u “bosanski arapski konj”, čime bi bila poništena tradicija boričke ergele duga skoro 130 godina.
“Time bi pogazili tradiciju poznate ergele i sve ono što je nastajalo decenijama kroz koje je arapski konj prirodnom selekcijom dobio posebne karakteristike upravo zahvaljujući uslovima podneblja na Borikama”, ističe Erićeva.
Ona se poziva na podršku više prijatelja iz Federacije BiH, Hrvatske i Srbije, doktorsku disertaciju Nidala Korabija iz Hrvatske, na knjigu “Borički arapski konj”, autora Refika Telalbašića, Envera Žige i Alme Rahmanović, te Milana Grkovića i Hamda Lokvančića, koji su pisali o boričkim arapskim konjima.
Erićeva vjeruje da bi uzgajivači rasnih boričkih arapskih grla imali bolju podršku aktuelnog ministra, kojeg poljoprivrednici izuzetno cijene, kada bi dobio, kako navodi, prave informacije o čistokrvnim konjima sa bivše ergele na Borikama.
“Vjerujemo da do ministra dolaze pogrešne informacije o rasnim grlima koje smo sačuvali i nastojimo da oni ostanu preoznatljivi po rasi boričko arapski, kako su i poznati kod ljubitelja konja i van granica BiH”, kaže Erićeva.
Ergela na Borikama, udaljena od Rogatice 14 kilometara, prodajom posljednjih 40 grla prestala je da postoji 2019. godine, kada je trebala da obilježi više od 120 godina postojanja.
